Çocuklarda telsiz diş tedavisi için, süt dişlerinin yerine kalıcı dişlerin gelmesini beklemeyin!

Çocuklarda daimi dişlerde oluşabilecek çapraşıklıklar, dişler arasındaki boşluklar, çeneler arasındaki büyüme ve gelişim bozuklukları (çenenin fazla büyümesi veya gelişim geriliği) süt dişlenme döneminde detaylı bir muayene ile fark edilebilir.  Çok önemli görmediğimiz, altından daimi dişlerin geleceğini düşünerek ihmal ettiğimiz süt dişleri ileride birçok problemin oluşmasına neden olabilmektedir. Aynı şekilde daimi dişlerin sürmesi esnasında ortaya çıkan sürme bozukluklarının müdahale edilmemesi birçok problemi beraberinde getirmektedir. Dr. Burak Büyüktürk, bu tedavinin gerekliliği, zamanlaması ve diş sağlığının önemini anlatıyor.

Süt dişlerinde görülen problemlere müdahale etmek gerekir mi?

Süt dişlerinde en çok karşımıza çıkan problem çürük nedeniyle erken dönemde tedavisi yapılmayan ve kaybedilen süt dişleridir. Süt dişlerinde bulunan çürüklerin tedavisi gerek ağız ve beden sağlığı gerekse alttan gelecek dişin sağlıklı bir şekilde sürmesi açısından önemlidir. Bu nedenle çocukların ilk süt dişleri sürmeye başlayıp daimi dişlenme tamamlanıncaya kadar diş hekimi kontrolü altında kalmasına özen gösterilmelidir.

Günümüzde sıklıkla karşılaştığımız diğer bir problem ise daimi dişlerde görülen çapraşıklıklardır. Aile çocuğun süt dişlerinde çapraşıklık gözlemliyorsa bilmelidir ki bu çocuğun daimi dişleri de çapraşık olacaktır. İlk düşen süt dişleri süt kesici dişleridir. Süt kesici dişlerinin altından gelen daimi kesici dişlerin uygun konumda sürmemesi ve yanlış kapanış ilişkileri çenenin gelişiminin farklı yönde olmasına neden olabilir. Süt dişlerinin erken kaybı sonrası önlem alınmadığında altından gelecek daimi dişin gömülü kalmasına ya da farklı yönde sürmesine neden olabilir.

Süt dişlerinin çürük, travma vb. nedenlerle kurtarılamadığı durumlarda çekilen süt dişinin yerine daimi diş sürünceye kadar yer tutuculardan faydalanmak gerekir. Yer tutucular daimi dişin düzgün bir şekilde sürmesi için gerekli olan yeri muhafaza etmek için yapılmaktadır.

Çocuklarda en sık gördüğümüz diğer ağız içi problemleri ise şu şekilde sıralayabiliriz

-Önde konumlanmış çapraşık dişler,
-Süt dişlerin erken ve geç kayıpları,
-Dengeli durmayan ağız ve çene yapısı,
-Çiğneme ve konuşma gibi işlevlerde ağzı kapama zorlukları,
-Çene yapısının geride veya çok önde olması,
-Alt ve üst dişlerin birbirine doğru şekilde temas etmemesi

Dişlerde görülen çapraşıklık veya çenelerde görülen gelişim bozukluklarının tedavisi var mıdır? Tedavi seçenekleri nelerdir.

Ortodonti, dişlerde görülen çapraşıklık ve boşlukların düzeltilmesi veya çenelere ait gelişim bozukluklarının tedavisiyle ilgilenmektedir.

Dişlerdeki çapraşıklıklar veya boşluklar ortalama olarak 12 yaş civarında ikinci büyük azı dişin sürme zamanında düzeltilmektedir. Fakat bazı dişlerin sürme sırasında farklı yönde sürmesi, çenenin büyüme ve gelişimini ve kapanışını etkiliyorsa erken dönemde müdahale edilmesi oldukça önemlidir. Bu nedenle ön daimi kesici dişlerin sürmeye başladığı 7 yaş civarından itibaren her çocuğun mutlaka yılda bir kez diş uzmanına muayene ettirilmesi gerekmektedir.

Çene gelişim bozukluklarına ergenlik dönemine girmeden önce müdahale edilmesi oldukça önemlidir. Fazla büyüme ve gelişim gösteren çenenin frenlenmesi ya da gelişim geriliği olan çenenin büyümesinin aktive edilmesi gerekmektedir. Müdahale edilmediği durumlarda estetik, fonksiyonel ve konuşma bozuklukları gözlenmektedir. Ebeveynlerin bu konuda bilinçli davranıp yılda 1 kez rutin ortodonti muayenelerini yaptırmaları oldukça önemlidir.

Ortodontik (tellerle) tedavi nasıl uygulanmaktadır? Tedavi seçenekleri nelerdir?

Ortodontik tedavi hastanın takıp çıkarabildiği hareketli apareyler (damaklıklar) veya dişler üzerine yapıştırılan tellerle uygulanmaktadır. Teller sayesinde dişler hareket ettirilerek ideal konuma gelmeleri sağlanır.  Günümüzde telsiz diş tedavisinde çok çeşitli tel seçenekleri mevcuttur. Bunlar; metal teller, porselen teller (beyaz), safir teller (camsı, beyaz), dişin arka yüzeyine uygulanan teller (lingual ortodonti) ve telsiz tedavi (şeffaf plaklar) olarak sıralayabiliriz.

Hastalarımızın ihtiyaçlarına ve estetik beklentilerine uygun olarak tedavide kullanılacak tellere beraber karar vermekteyiz. Telsiz diş tedavisi uzun süreçli (ortalama 1.5 yıl) tedavi olması nedeniyle hastaların tedaviye uyum sağlamaları açısından istekleri ve beklentileri biz hekimler için önemlidir.

Renkli teller nedir?

Çocuklar tellerin görüntüsünden rahatsız olup telleri takmak istemeyebilir. Bu gibi durumlarda tellerin üzerine taktığımız renkli elastikler tedaviyi hem eğlenceli bir hale getirmekte, hem de çocuğun uyumunu arttırmaktadır.

Telsiz diş tedavisi uygulamazsa neler yaşanır?

Çocuk yaşlarda tedavi edilmeyen diş problemleri ileri yaşlarda estetik görünüm bozuklukları ve buna bağlı psikolojik sorunlar, diş kanamaları, diş eti rahatsızlıkları ve konuşma zorluğu, ağız kokusu, diş kayıpları ve de dişleri temizleme zorluğu yaratabilir.